De onuitwisbare lei

Denk eens aan alle fouten die je ooit gemaakt hebt. Alle dingen die je ooit gedaan hebt, gezegd hebt of partijen waar je achter hebt gestaan. Stel dat je dit alles op een overzichtelijke lijst hebt staan. Wil je dit lijstje bekijken? Wat denk je ervan als je leidinggevende dit kan bekijken? Of je vriend/vriendin? Sterker nog, voordat mensen je überhaupt ooit gesproken zijn ze op de hoogte van je geschiedenis. Alles wat je ooit gedaan of gezegd hebt kan en wordt tegen je gebruikt…

Horrorscenario? Pure abstractie? Helaas; dit is realiteit. Tenminste; een toekomstscenario. Deze realiteit komt steeds dichterbij. Wellicht heb je het al bedacht; ik spreek over je aanwezigheid op het internet. Doemscenario’s over het digitale imperium zijn talrijk. Hoewel ik doorgaans bijzonder positief ben over onze postmoderne samenleving, schets ik nu ook een dergelijk schrikbeeld. De volgende keer schrijf ik over de positieve kant van dit verhaal 🙂

Heb je jezelf ooit eens gegoogled? Probeer het maar. Ja, nu direct. Zoek ook even op afbeeldingen.

Gedaan? Wat valt je op? Hoeveel dingen zag je voorbij komen waarvan je denkt ‘goh, ik wist niet dat dit (nog steeds) online staat’? Foto’s van jezelf, je naam op de site van je sportclub, je registratie bij een bepaald evenement; alles staat online. Misschien je eerste Twitterberichtje. Of een Hyvesaccount die je al jaren niet hebt aangeraakt. Maar zo lang zit je nog niet op het wereldwijde web; je bent hooguit pas een krappe twintig jaar online durf ik te gokken. Je bent ook pas het internet opgegaan op een leeftijd waarop je toch wel min of meer wijsheid bezit.

Toch zie ik het vaker langskomen dan me lief is; een foto van  iemand die stomdronken op de bar staat de dansen. Of een foto van  een meisje die, stomdronken uiteraard, bij gebrek aan een toilet haar behoefte op straat doet. Dit verzin ik niet; deze twee foto’s heb ik in het afgelopen jaar voorbij zien komen; foto’s van bijzonder intelligente, talentvolle mensen. Maar hun absolute schandemomenten staan dus, openbaar, permanent op het wereldwijde web vastgelegd. Een beetje handig internetter komt ze zo tegen. Wat denk jij als je als recruiter zo’n foto tegenkomt? ‘U past niet in het profiel’…

Dit zijn wellicht extreme voorbeelden. Toch wil ik je hier bewust van maken. Alle kleine details van je leven kan ik terugvinden. Je hobby’s, evenementen waar je bij bent geweest, statements die je ooit hebt gemaakt. Dat alles baseren mensen wel een mening op… Wil je werkelijk veroordeeld worden op basis van een mening die je ooit had maar waar je nu al lang niet meer achter staat?

Onze kinderen van nu gaan het internet op voordat ze echt fatsoenlijk kunnen lopen. Compleet onwetend, geen weet van wat ‘het grote boze internet’ tot gevolg heeft. Hoe gaan we zorgen dat ze niet permanent littekens op hun identiteit oplopen? Gaan ouders vertellen hoe het internet werkt? Lijkt mij niet; op het moment weten kinderen in 9 van de 10 gevallen al meer van computers af dan hun ouders…

Ik denk dat met computers kunnen werken valt onder algemene basisvaardigheden. Wat mij betreft is kunnen participeren in de digitale samenleving net zo belangrijk als kunnen rekenen en schrijven. Misschien moeten we kinderen dan ook zo vroeg mogelijk leren omgaan met internet. Misschien wordt ‘verantwoord internetten’ een essentieel vak het basisonderwijs.  Nu  nog zorgen dat de docenten om kunnen gaan met de digitale wereld 😉

Een nieuw begin. Een schone lei. Laat je verleden achter en begin opnieuw. Totdat ik je Google. Voordat ik je ooit ontmoet heb weet ik wat voor persoon je bent en wat je allemaal gedaan en gezegd hebt. Probeer dan meer eens een verse start te maken….

Tot slot nog even een denkvraag:

Hoe leg jij aan een kind uit wat hij wel en wat niet op internet mag plaatsen?

De druktemaatschappij; altijd op je tenen lopen

Heb jij, mijn beste lezer, het op dit moment druk? Ik durf te wedden van wel. Het afgelopen jaar is mij iets bijzonders opgevallen namelijk; iedereen waarmee ik spreek, ongeacht achtergrond, leefomgeving en situatie, heeft het druk. Van communicatieadviseurs tot werkzoekenden, iedereen beweert bedolven te worden in bezigheden. Sommigen zeggen ‘te druk’ of  ‘daar heb ik geen tijd voor’, anderen zeggen overspannen te raken en weer anderen zeggen geen rustmoment meer te hebben. Hoe dan ook, iedereen heeft het druk. Prachtig ironisch/toepasselijk schrijf ik deze blog overigens op het absoluut laatste moment van de maand; want ik had het ‘te druk’. Maar als werkelijk iedereen het druk heeft, wat betekent het dan nog om ‘het druk te hebben?’

Ik denk dat het waar is ook: iedereen wordt inderdaad bedolven onder zijn bezigheden. Met werk, sociaal leven (dat nu deels digitaal is), huishouden, hobby’s, vrijwilligerswerk, sport; je blijft flink bezig. Met zoveel bezigheden krijg je het inderdaad weleens te druk. De beste vraag die je kunt stellen is wellicht: waar vind je je rust? Ik vraag mij af: hoe komt het dat we überhaupt zoveel bezigheden hebben?

Het antwoord ligt wellicht in de maatschappelijke verwachtingen. De maatschappij (wij dus) verwacht bijzonder veel van je: je hebt werk, een relatie, een huis, een/twee auto’s, vrijwilligerswerk, hobby’s, een sociaal leven en alle extra materiële benodigdheden (daar is ook een wedstrijdje in; grote tv, sterke computer, etcetera). Dit doen wij overigens zelf: op een verjaardag vraag ik regelmatig aan anderen wat hun grote passie/werk is. Mijn kapster vraagt elke keer of ik al een eigen auto heb of een eigen huis. Deze druk komt van alle kanten en wij doen er gezellig aan mee. Je hebt meer verantwoordelijkheden en verplichtingen dan je redelijkerwijs kunt volhouden.

Het druk hebben is voor mijn gevoel ook een eis geworden. Ik heb een aantal ‘wedstrijdjes’ bijgewoond, waarbij de aanwezigen onbewust competitie hadden over wie het drukker had! Is dit niet absurd? Hoe drukker je het hebt, hoe beter je imago… Soms doe je een dag heel weinig en toch zeg je dat je veel bezig bent geweest. Een rustige dag is een verspilde dag lijkt het wel. Heb je het niet druk? Dan ben je blijkbaar een loser…

Daarnaast is drukte zelfs een smoesje geworden. Zoveel jongeren en volwassenen zeggen ergens niet bij te zijn, hun huiswerk niet te doen of niet te leren want: ‘ik had het te druk.’ Dat accepteren we zelfs! Logischerwijs, want overwerktheid is een groot actueel probleem. ‘Te druk’ is een acceptabele smoes, zelfs van iemand die werkloos is…

Ik beschouw het ook als een groot probleem. Wat is namelijk zo opvallend? We spreken nu over een opmars van overspannen mensen, mensen die burn-outs krijgen; vind je het gek? Sommige van mijn oud-medestudenten zijn nu al overspannen geraakt. Jonge, vitale twintigers raken overspannen! Terwijl je juist zou denken dat wij als ‘jonge goden’ (ik verzin dit niet, zo worden we soms genoemd) juist de flexibiliteit, de weerbaarheid en de energie zouden hebben om alles aan te kunnen. Als zelfs die mensen over de kop gaan hebben we volgens mij een flink probleem.

Dit is een groot probleem dat inherent is aan onze prestatiegerichte samenleving.

Graag zou ik de oplossing hier bieden. Wijzen naar de Aziatische culturen, mindfullness trainingen of vormen van rustgeving. Maar dit probleem komt voort uit onze eigen wijze van leven. We leven naar prestaties, we leven op de klok en we ondervragen elkaar hierover. Ik zie geen grootschalige oplossingen. Misschien alleen voor jezelf. Ik zal je niet vragen om ‘rustmomenten’ te zoeken. Ook niet om minder activiteiten te ondernemen. Maar wellicht is het een idee om de volgende keer niet te vragen naar iemands prestaties…

Tot slot nog even een denkvraag:

Als werkelijk iedereen zegt het ‘te druk’ te hebben, hoe onderscheid je dan de mensen die werkelijk tegen het plafond van hun kunnen aanlopen?

 

LinkedIn is niet je cv

Het geheel is meer dan de som der delen. Dit lijken mij de beste woorden om deze blog mee te openen. Vandaag schrijf ik namelijk graag over iets wat ik beschouw als een misverstand; onze koppige neiging om ons cv rechtstreeks op LinkedIn te plakken….en het daarbij te laten.

Om duidelijk te maken wat ik bedoel, geef ik twee definities van de media. Een curriculum vitae is, volgens Encyclo.nl: “Levensloopbeschrijving. Overzicht van je opleidingen, banen en andere belangrijke dingen die je hebt gedaan”. LinkedIn definieert dezelfde site als “een snel groeiende sociale netwerksite voor met name loopbaangerichte contacten.”. Voor twee media die bijzonder veel op elkaar lijken zijn deze twee definities opvallend verschillend. Dat is wat ik in deze blog beargumenteer: ze zijn ook ontzettend verschillend.

Ik beschouw het volgende fundamentele verschil als de kern: een curriculum vitae heeft als doel om potentiele werkgevers en recruiters te overtuigen van jouw vermogen zodat ze jou aannemen. LinkedIn is een netwerksite en heeft als doel om peers te overtuigen van jouw persoon zodat ze in contact willen komen/blijven. In deze definitie zie je dat LinkedIn gericht is op gelijkwaardigen; niet zozeer op werkgevers. Hoewel je ook graag wilt dat werkgevers jou vinden via LinkedIn, is dit niet het fundamentele doel van het medium.  Met je cv laat je zien wat je kunt; met je LinkedIn laat je zien wie je bent. Dit komt omdat het doel anders is; aangenomen worden versus een relatie opbouwen.

Wat betekent dit verschil? Heel eenvoudig: op je LinkedIn wil ik gewoon veel meer informatie zien. Maak niet een simpele opsomming van je werkervaring; laat zien wie je bent. Ben jij flexibel, hulpvaardig, een harde werker, creatief of een echte doorzetter? Laat mij dit zien. Niet elke recruiter wil dit wellicht zien; maar mogelijke collega’s wel. Als ik met jou wil netwerken, vind ik het bijzonder belangrijk dat ik je als persoon interessant vind.

De vraag die je wat mij betreft mag stellen is eenvoudig: welke informatie draagt bij aan mijn profilering als persoon en welke juist niet? Informatie die eigenlijk niets zegt over jou als persoon is waarschijnlijk gericht op recruiters. Op zichzelf geen enkel probleem (je wilt nu eenmaal graag een baan); maar zorg dat dit niet de boventoon voert. Uiteindelijk is het fundament van LinkedIn immers het opbouwen van relaties. Ik wil op je LinkedIn niet een opsomming van je werkervaring zien, maar een totaalplaatje: wie ben je werkelijk?

Ik pretendeer niet te weten wat het perfecte profiel is. Wat je precies moet invullen? Dat laat ik aan jou over; jij weet immers zelf veel beter wie je bent dan ik. Maar laat dit fundamentele verschil goed inzinken en denk hier de komende tijd bij na. De volgende keer dat je aan de slag gaat met je LinkedIn, houd dan in de gaten voor wie je je profiel invult. Wees niet bang om een stukje van jezelf te laten  zien. Uiteindelijk is LinkedIn een netwerksite, niet een digitaal cv.

Tot slot nog even een denkvraag:

Wat definieert jou als professioneel persoon; zie je dit terug op je LinkedInprofiel?

Kennis is waardeloos

Ik herinner mij een bijzondere tijd. In die tijd was het heel knap als je de Latijnse naam wist van de Chrysant. Die tijd is allang voorbij. De Latijnse naam van de Chrysant weet ik immers ook. Sterker nog, ik weet de naam in dertig andere talen. Daarnaast weet ik wat de geschiedenis van de bloem is en wat je er praktisch mee kunt doen. Dat weet ik binnen dertig seconden. Dat weet iedereen binnen dertig seconden.

Met de opkomst van de smartphone heeft iedereen elke vorm van kennis binnen handbereik. De historie van de Sixtijnse kapel? De betekenis van cognitieve dissonantie? Alles is voor iedereen bekend; daar heb je geen voorkennis bij nodig. In het verleden leefden sommige mensen op het delen van hun grenzeloze kennis; die kennis hebben we nu allemaal. Kennis is waardeloos.

Ik zie je nu al denken: ‘maar mijn vakkennis is wel bijzonder’. Dat klopt, heel specifieke vakkennis kun je nog niet zomaar op het internet vinden. Maar dat wordt minder en minder. Ook specifieke vakkennis ligt steeds vaker voor het oprapen; zij het met een heel klantvriendelijke handleiding voor dummy’s of zelfs programma’s die het voor je doen. In mijn jeugd was een website bouwen een kunst; nu kan elke scholier een website opzetten. Ik lees even een korte handleiding of gebruik gewoon een eenvoudig programma dat al het moeilijke werk voor mij doet.

Stel dat mijn stelling klopt; kennis is nu waardeloos. Wat heeft dan nog wel waarde in een maatschappij waar alles voor het oprapen ligt?

Je visie.

Ik kan zonder enige moeite alle informatie over Chrysanten vinden die ik nodig heb; maar dan weet ik nog niet welke andere bloemen er mooi bij passen als ik mijn tuin indeel. De historie van de Sixtijnse kapel heb ik binnen handbereik; maar wat die historie gemeen heeft met andere historische gebeurtenissen lees ik niet zo snel. Moeiteloos lees ik aan iedereen voor wat cognitieve dissonantie is; maar wat ik kan met die kennis? Met een handomdraai zet ik een website in elkaar; maar wat die website overzichtelijk en effectief maakt? Stond dat maar in de handleiding.

Je visie is je waarde in de moderne wereld.

Leer niet elk creativiteitsmodel uit je hoofd; leer ze gebruiken. Veel afweten van marketing en communicatie heeft volgens mij heel weinig nut; het staat immers allemaal op het internet. Begrijp je echter hoe je communicatie en marketing gebruikt om een doel te bereiken? Dan gaan we praten. Leer begrijpen wat je met informatie kunt doen en ontwikkel je visie hierop. Zo maak je jezelf waardevol. Mijn levensmotto sluit hier mooi op aan: ‘leer niet om te weten, leer om te begrijpen’.

Tot slot nog even een denkvraag:

Welke functie vervult ons onderwijssysteem in een wereld waar kennis geen waarde heeft?